مادربرد چیست؟

مادربرد یا برد اصلی (Motherboard) یکی از اصلی‌ترین اجزای کامپیوتر است که به‌عنوان یک پلتفرم مرکزی عمل می‌کند و تمام اجزا و قطعات دیگر سیستم کامپیوتر را به یکدیگر متصل می‌کند. این قطعه، قلب سیستم محسوب می‌شود و وظیفه‌ی مدیریت جریان اطلاعات بین پردازنده، حافظه، کارت‌های توسعه و سایر اجزا را بر عهده دارد.

اجزای مادربرد:

مادربرد شامل بخش‌های مختلفی است که هرکدام وظیفه خاصی دارند. برخی از مهم‌ترین اجزای مادربرد عبارت‌اند از:

1. سوکت پردازنده (CPU Socket): محلی برای نصب پردازنده (CPU). نوع سوکت باید با پردازنده سازگار باشد.
2. اسلات‌های RAM: محلی برای نصب حافظه‌های موقت (RAM). تعداد و نوع اسلات‌ها بسته به نوع مادربرد متفاوت است.
3. چیپ‌ست (Chipset): مجموعه‌ای از تراشه‌ها که وظیفه مدیریت ارتباط بین پردازنده، رم، کارت‌های توسعه و دیگر اجزا را دارد.
4. اسلات‌های توسعه (PCIe Slots): برای نصب کارت‌های گرافیک، کارت صدا، کارت شبکه و دیگر کارت‌های توسعه.
5. کانکتورهای ذخیره‌سازی (SATA/M.2): برای اتصال هارددیسک‌ها، SSDها و سایر دستگاه‌های ذخیره‌سازی.
6. پورت‌های ورودی/خروجی (I/O Ports): شامل USB، HDMI، Ethernet، صدای خروجی، و دیگر پورت‌ها.
7. بایوس (BIOS) یا UEFI: نرم‌افزار کمکی برای راه‌اندازی اولیه سیستم و مدیریت سخت‌افزار.
8. کانکتورهای برق: شامل کانکتور ATX برای تأمین برق مادربرد و سایر قطعات.
9. باتری CMOS: برای ذخیره تنظیمات بایوس و ساعت سیستم.
10. هدرها (Headers): برای اتصال پورت‌های اضافی مثل USB و پنل جلویی کیس.

انواع مادربرد:

مادربردها بسته به نوع استفاده و اندازه، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

1. ATX (Advanced Technology Extended): رایج‌ترین نوع مادربرد با اندازه استاندارد که برای دسکتاپ‌ها مناسب است.
2. Micro-ATX: نسخه کوچک‌تر ATX که فضای کمتری اشغال می‌کند و معمولاً اسلات‌های توسعه کمتری دارد.
3. Mini-ITX: کوچک‌ترین نوع مادربرد که برای سیستم‌های کامپکت و صرفه‌جویی در فضا طراحی شده است.
4. E-ATX (Extended ATX): بزرگ‌تر از ATX استاندارد، با امکانات بیشتر برای سیستم‌های حرفه‌ای و گیمینگ.
5. مادربردهای ورک‌استیشن: برای ایستگاه‌های کاری (Workstation) طراحی شده‌اند و معمولاً از پردازنده‌های قدرتمند و رم بیشتر پشتیبانی می‌کنند.
6. مادربردهای سرور: برای سرورها طراحی شده‌اند و ویژگی‌هایی مانند پشتیبانی از چند پردازنده و حافظه ECC دارند.

نکات مهم در انتخاب مادربرد:

• سازگاری با پردازنده: بررسی نوع سوکت و چیپ‌ست.
• تعداد اسلات‌های رم و ظرفیت پشتیبانی شده.
• پشتیبانی از درایوهای ذخیره‌سازی جدید مانند NVMe.
• تعداد و نوع پورت‌های ورودی و خروجی.
• امکانات شبکه و صوتی.
• اندازه (Form Factor) و سازگاری با کیس.

نکات مهم در خرید مادربرد:

در اینجا نکات مهم قبل از خرید تجهیزات کامپیوتری که یکی از آنها مادربورد میباشد پرداخته ایم

1. سازگاری با پردازنده (CPU):
   • نوع سوکت مادربرد باید با پردازنده‌ای که قصد خرید آن را دارید سازگار باشد. برای مثال:
     • پردازنده‌های اینتل معمولاً از سوکت‌های LGA (مانند LGA 1200 یا LGA 1700) استفاده می‌کنند.
     • پردازنده‌های AMD از سوکت‌های AM4 یا AM5 بهره می‌برند.
   • همچنین باید چیپ‌ست (Chipset) مادربرد با نسل پردازنده‌تان سازگار باشد.
2. پشتیبانی از رم (RAM):
   • مادربرد باید از نوع و سرعت رم مورد نیاز شما پشتیبانی کند (DDR4 یا DDR5).
   • بررسی تعداد اسلات‌ها و حداکثر ظرفیت رم قابل نصب نیز اهمیت دارد.
3. اسلات‌های توسعه (PCIe Slots):
   • اگر قصد استفاده از کارت گرافیک یا کارت‌های توسعه دیگر را دارید، تعداد و نوع اسلات‌های PCIe بسیار مهم است.
   • نسخه PCIe (مانند PCIe 3.0 یا PCIe 4.0) باید با تجهیزات شما سازگار باشد.
4. پورت‌ها و اتصالات ذخیره‌سازی:
   • تعداد کانکتورهای SATA برای اتصال هارددیسک‌ها و SSDها.
   • وجود اسلات‌های M.2 برای نصب SSDهای NVMe، که سرعت بیشتری دارند.
5. پورت‌های ورودی/خروجی (I/O Ports):
   • تعداد و نوع پورت‌های USB (مانند USB 3.2 یا USB-C).
   • خروجی‌های تصویری (مانند HDMI، DisplayPort) برای اتصال مانیتور.
   • امکانات شبکه مانند Wi-Fi یا Ethernet.
6. اندازه مادربرد (Form Factor):
   • مادربردهای ATX، Micro-ATX، Mini-ITX را با توجه به اندازه کیس خود انتخاب کنید.
7. قابلیت‌های اضافی:
   • پشتیبانی از RGB Lighting برای سیستم‌های گیمینگ.
   • امکانات خنک‌کنندگی پیشرفته مانند هدرهای فن متعدد.
   • بایوس (BIOS) یا UEFI با امکانات به‌روز.
8. کیفیت ساخت و برند:
   • برندهایی مانند ASUS، MSI، Gigabyte، و ASRock به‌دلیل کیفیت و خدمات پشتیبانی معروف هستند.
   • مادربردهای ارزان‌تر ممکن است فاقد ویژگی‌های پیشرفته باشند یا دوام کمتری داشته باشند.
9. بودجه:
   • مشخص کنید چه مقدار بودجه برای مادربرد در نظر دارید. مادربردهای گیمینگ و حرفه‌ای گران‌تر هستند، در حالی که مادربردهای اقتصادی ویژگی‌های کمتری دارند.
10. پشتیبانی از آینده‌نگری:
    • بررسی کنید مادربرد از فناوری‌های آینده مانند DDR5، PCIe 5.0 یا USB4 پشتیبانی می‌کند یا خیر.

قیمت مادربرد:

قیمت مادربرد بسته به ویژگی‌ها، برند، و نوع آن متغیر است:

1. مادربردهای اقتصادی:
   • قیمت: ۲ تا ۵ میلیون تومان.
   • مناسب برای کارهای روزمره و سیستم‌های اداری.
2. مادربردهای میان‌رده:
   • قیمت: ۵ تا ۱۲ میلیون تومان.
   • مناسب برای گیمرهای نیمه‌حرفه‌ای و کاربران حرفه‌ای با بودجه محدود.
3. مادربردهای حرفه‌ای و گیمینگ:
   • قیمت: ۱۲ تا ۳۰ میلیون تومان.
   • ویژگی‌هایی مانند پشتیبانی از رم و پردازنده‌های قدرتمند، خنک‌کنندگی پیشرفته، و امکانات شبکه بهتر.
4. مادربردهای ورک‌استیشن و سرور:
   • قیمت: ۲۰ میلیون تومان به بالا.
   • برای کاربران حرفه‌ای، رندرینگ، و سرورها.

توصیه‌ها:

• برای خرید، فروشگاه‌های معتبر آنلاین یا حضوری را انتخاب کنید.
• نظرات کاربران و بررسی‌های تخصصی درباره مادربرد مورد نظر را مطالعه کنید.
• اگر به امکانات پیشرفته نیاز ندارید، مادربرد اقتصادی یا میان‌رده گزینه بهتری است.